از درواز تا چترال؛ جنگ طالبان با همسایه‌های افغانستان

تحریک طالبان پاکستان و جماعت انصارالله تاجیکستان، روابط عمیق و دیرینه با طالبان افغان دارند

یک عضو نیروهای امنیتی پاکستان در حال مرزبانی در مرز با افغانستان-AAMIR QURESHIAFP

هشدارها درباره پیامد سلطه طالبان بر افغانستان برای همسایه‌های این کشور و گسترش جنگ در منطقه پس از بازگشت این گروه به قدرت، در دومین سالگرد فروپاشی دولت جمهوری افغانستان، آشکارتر از پیش شده است.

کمیته امنیت ملی تاجیکستان، روز چهارشنبه ۱۵ شهریور، خبر داد که سه عضو گروه جماعت انصارالله که متشکل از تروریست‌های تاجیکستانی است، پس از ورود به خاک این کشور، در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شدند. تصاویری که تلویزیون دولتی تاجیکستان منتشر کرد نشان می‌داد که این سه عضو جماعت انصارالله، به سلاح‌‌های آمریکایی مجهز بودند و تجهیزات نظامی زیادی از افغانستان به خاک تاجیکستان منتقل کرده بودند.

هم‌زمان با پخش این خبر، مولوی خیرالله خیرخواه، وزیر اطلاعات و فرهنگ طالبان  و قاری فصیح‌الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش طالبان، به تخار و بدخشان سفر کردند. این دو مقام طالبان در جریان سفر به شهرستان رستاق استان تخار در مرز با تاجیکستان، از افتتاح دستگاه رادیویی «صدای شریعت» خبر دادند. صدای شریعت، نخستین رسانه شنیداری طالبان است که در سال ۱۹۹۶ و پس از سلطه این گروه بر کابل فعال شد.

رستاق در منطقه مرزی با تاجیکستان قرار دارد و منابع آگاه در تخار معتقدند که هدف از ایجاد این ایستگاه رادیویی، پخش و نشر پیام‌های طالبان در میان ساکنان روستاهای مرزی تاجیکستان است.

ملا خیرالله خیرخواه و قاری فصیح‌الدین فطرت در سفر به بدخشان اعلام کردند که یک شبکه رادیویی دیگر در شهرستان درواز بدخشان که در منطقه مرزی با تاجیکستان قرار دارد، راه‌اندازی می‌کنند.

جماعت انصارالله تاجیکستان که رهبرش مهدی ارسلان است، تحت فرمان قاری فصیح‌الدین فطرت فعالیت می‌کند. فصیح‌الدین فطرت از تاجیک‌های بدخشان است که تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری، به‌عنوان فرمانده کل نیروهای طالبان در بدخشان و شمال شرق کار می‌کرد. او از چهره‌های بانفوذ در میان طالبان تاجیک‌تبار است و اعضای جماعت انصارالله نیز که در بدخشان مستقر شده‌اند، از او اطاعت می‌کنند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در ماه‌های نخست سلطه طالبان بر افغانستان، گزارش‌هایی درباره واگذاری شهرستان‌های مرزی افغانستان با تاجیکستان به اعضای جماعت انصارالله منتشر شد و گفته می‌‎شد که مهدی ارسلان نیز در تشکیلات نظامی طالبان به سمت مهمی گماشته شده است.

مقام‌های طالبان که داشتن روابط با تروریست‌های خارجی را رد می‌کنند، تا‌کنون حضور اعضای جماعت انصارالله در خاک افغانستان را نپذیرفته‌اند. گزارش‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد در دو سال اخیر، حضور جماعت انصارالله را در کنار دیگر گروه‌های تروریستی در خاک افغانستان تایید کرده است.

در دو سال سلطه طالبان بر افغانستان، داعش خراسان دو بار به خاک تاجیکستان و ازبکستان حمله کرد و دو بار اعضای جماعت انصارالله با عبور از مرز، با نیروهای امنیتی تاجیکستان درگیر شدند.

در ماه آوریل نیز دو عضو گروه جماعت انصارالله در درگیری با نیروهای امنیتی تاجیکستان کشته شدند. در این مدت همچنین چندین درگیری میان نیروهای امنیتی تاجیکستان و قاچاقچیان مواد مخدر نیز رخ داد که در یکی از موارد در اوایل آوریل، کامران رجب‌زاده، افسر ارشد نیروهای مرزی تاجیکستان، کشته شد.

‌اعضای جماعت انصارالله تاجیکستان که در شهرستان‌های مرزی با آن کشور از‌جمله در درواز مستقر شده‌اند، با وجود تدابیر شدید امنیتی وضع‌شده در امتداد مرز میان دو کشور، با تجهیزات سنگین نظامی وارد تاجیکستان شده‌اند. هرچند هنور اطلاعات دقیقی در مورد اینکه اعضای کشته‌شده جماعت انصارالله با همکاری طالبان افغان وارد تاجیکستان شده‌اند یا خیر در دست نیست، اما بعید به نظر می‌رسد که این اقدام بدون هماهنگی و توافق سران طالبان صورت گرفته باشد.

جماعت انصارالله از متحدان طالبان در جریان ۲۰ سال جنگ این گروه با دولت‌های افغانستان بود و اکنون همانند طالبان پاکستانی، از رژیم طالبان توقع دارد که به آنان برای برآورده شدن اهدافشان در تاجیکستان کمک کند.

هم‌زمان با ورود اعضای جماعت انصارالله از افغانستان به تاجیکستان، اعضای تحریک طالبان پاکستان به سه قرارگاه نظامیان پاکستانی در منطقه چترال حمله کردند.

تحریک طالبان پاکستان ادعا کرده است که سه پاسگاه نیروهای امنیتی پاکستان را تصرف کرده و شماری از این نیروها را کشته‌ و شماری دیگر را بازداشت کرده است. نهادهای امنیتی پاکستان کشته شدن چهار سرباز این کشور را تایید کرده‌اند و در ضمن ادعا کردند که ۱۲ عضو تحریک طالبان پاکستان در جریان درگیری‌‎ها کشته شدند.

اعضای تحریک طالبان پاکستان، عصر روز پنجشنبه، با انتشار ویدیویی از نور ولی محسود، رهبر این گروه، در شبکه ایکس ادعا کردند که بخش‌هایی از چترال به تصرف این گروه درآمده است. در این ویدیو نور ولی محسود در یک منطقه کوهستانی در حال صحبت با فرماندهان تحت امر خود دیده می‌شود. محسود در این ویدیو در مورد اهمیت جنگیدن برای اهداف تحریک طالبان پاکستان سخن می‌گوید.

هم‌زمان با این درگیری‌ها، روز چهارشنبه، طالبان افغان با مرزبانان پاکستانی در گذرگاه تورخم درگیر شدند که باعث شد این مرز مهم میان دو کشور مسدود شود. دو طرف یکدیگر را به شروع درگیری و نقض توافق‌های مرزی متهم می‌کنند.

در حالی‌که رهبران طالبان بارها گفته‌اند از خاک افغانستان علیه دیگر کشورها به‌ویژه همسایه‌ها استفاده نخواهد شد، اما ورود اعضای جماعت انصارالله از بدخشان افغانستان به خاک تاجیکستان، وجود پناه‌گاه‌های تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان و درگیری‌های مرزی متواتر نشان می‌دهد که خطر و تهدید افغانستان زیر سلطه طالبان برای همسایه‌ها، همچنان جدی  و پابرجا است.

بیشتر از جهان